เมื่อการฟังกลายการสื่อสาร

เพื่อน ๆ “ฟัง” กันเป็นไหมครับ?

นอกจากผู้พิการทางการได้ยิน ส่วนใหญ่แล้วเราก็คงมีความสามารถในการฟังทั้งนั้น…

---

ช่วงหลัง ๆ มานี้ ผมต้องคุยกับคนมากขึ้น
“คุย” ที่ว่าในความหมายของการคุยจริง ๆ คือ ประกอบไปด้วย
ฟัง เข้าใจ ตอบสนอง ถกเถียง หาข้อสรุป

เนื่องจากก่อนหน้านี้ ผมมีอาชีพเป็น วิทยากร
ซึ่งเป็นอาชีพที่เราถูกจ้างมาให้ “พูด” มากกว่าฟัง
90% ของเวลาชีวิตจึงเป็นการพูด

อีก 10% ที่เหลือก็เป็นการฟังเพื่อตอบคำถามอยากเดียว

ทักษะการฟังของผมจึงการเป็นการฟังเพื่อตอบโต้ และมันก็ลับเขี้ยวเล็บในการฟังเพื่อหาช่องโหว่ และตอบโต้กลับ มาตลอดหลายปีของการทำอาชีพวิทยากร จนในชั่วขณะหนึ่งเราเข้าใจว่าเราสามารถฟังได้ดี เพราะเราสามารถตอบโต้ โต้เถียงได้อย่างแหลมคมไม่มีที่ติ

เวลาศึกษาศาสตร์เรื่องการพัฒนาตัวเอง การฟังก็มักเป็นหนึ่งใน มิติที่ต้องฝึกปรือ
แต่ผมก็คิดเสมอว่า “เฮ้ย เราทำมันได้ดีอยู่แล้ว” ไม่ว่าจะเป็นการเข้าใจ การ rappore ล้วนเป็นเรื่องที่เข้าใจได้

แต่พอต้องย้ายสายงาน จริง ๆ เราพบว่ากลวิธีการฟังของเราที่เราลับมาอย่างเฉียบคมนั้น กลายเป็นพิษ
มันกลายเป็นมีดที่ใช้แทงทุกคน ไม่ว่าจะเป็น คู่ค้า ลูกค้า เพื่อนร่วมงาน
เพราะสมองถูกฝึกให้ตั้งใจฟังเพื่อตอบโต้ เพื่อหาคำตอบ มากกว่าการฟังเพื่อฟัง จริง ๆ

OK ว่ามันอาจทำให้งานเดินต่อไปได้ แต่มันก็อาจไม่ใช่ปลายทางที่เราต้องการจริง ๆ

หลังจากลองมาหลายรูปแบบ ก็เหมือนจะค้นพบว่า

“จริง ๆ แล้ว การฟังต้องการแค่การฟัง“

ไอ้ที่คิดว่าฟังแล้วต้องเข้าอกเข้าใจ ฟังแล้วต้องให้คำตอบ ฟังแล้วต้องหาข้อสรุป

มันอาจจะเหลือแค่ฟังอย่างเดียว หลายครั้งด้วยการแค่หุบปากฟัง
เมื่อเราฟังอย่างตั้งใจ ฟังอย่างไม่พยายามตัดสินอะไร ฟัง….
ในช่วงเวลานั้นเรากลับกลายเป็นสิ่งมีชีวิตในฝูงเดียวกับผู้พูด
ผู้พูดก็กลายเป็นเข้าใจตัวเราไปเสียอย่างนั้น

“การฟัง เลยกลายเป็นการสื่อสาร!”
เออ การปฏิสังสรรค์ของสังคมนี่มันช่างซับซ้อนเสียจริง ๆ

แน่นอนว่าผมก็ยังทำได้ไม่ดีหรอก แล้วก็บางทีก็ไม่อยากทำด้วย
เหมือนบางครั้งรู้ว่าพูดไปก็อาจฉิบหาย แต่ก็ชอบแกว่งปากหาเสี้ยน
ยังหาคำตอบให้ตัวเองไม่ได้ว่าทำไม อาจเป็นเพราะนิสัยที่อยากรักษาความเป็นผู้โดดเดี่ยวเอาไว้

ถึงตรงนี้คนอ่านจะได้อะไรวะ?
ไม่รู้เหมือนกัน ช่วย ๆ ฟังกันหน่อยแล้วกัน ..